Moved Permanently

Gölbaşı’nda kendi markasını oluşturarak ilçemizin değerlerinin  tanıtımına ve turizme  katkı sağlayan  zanaatkarlardan birisi de Mogan Bıçak işletmeciliğin sahibi Mehmet Turhan Tuncay olup,  Gölbaşı’ndaki hikayesi de yaklaşık 60 yıl önce başladı…

    1957 doğumlu Kızılcahamam/Pazar kasabasının köyünde doğan M.Turhan Tuncay’ın dedesi Mehmet hoca  şu andaki Atatürk Sahil Parkı yakınındaki cami de imamlık yapıyordu.     

 1979 yılına kadar imamlık yapan Mehmet Hoca’yı eskiler tanır.  Dedesinin Gölbaşı’nda olmasından cesaretlenen aile 1961 yılında Gölbaşı’na geldi. M. Turhan Tuncay  henüz 4 yaşındaydı.  İlkokulu Baldudak’ta okudu. Ortaokulu bitiremedi.

     M.Turhan Tuncay okumayınca babası Gölbaşı’nın ünlü traktör ustası olan Hüseyin Akarçay’ın yanına çırak olarak verdi. 1971 yılında başladığı Ankara Caddesi üzerindeki traktör tamir ve bakım servisinde  5 yıl çalıştı. Burada kalfa olunca Ankara İskitlerde Büyük Sanayi de 1 yıl daha çalıştıktan sonra askere gitti..

     Askerlik dönüşü traktör tamir ustalığına hiç bakmadı ve arkadaşı Fehmi Koç’la birlikte  Masa/Sandalye imalatı üzerine ortak dükkan açtı. 1984 yılına kadar süren bu ortaklık bitince kendi masa sandalye imalathanesini açtı ancak işleri istediği gitmeyince iflas etti.

     Dükkanı kapatan M.Turhan Tuncay usta Gölbaşı’ndaki TEK’te  mekanik bölümünde işe başladı.  2002 yılına kadar da burada çalıştıktan sonra emekli oldu.

      Turhan Usta bıçakcılığa hevesli olup, dedesinden,babasından kalan bıçakları bozuyor, yapıyor, etrafında gördüklerini alıp biriktiyor  bu arada…Bir hobi olarak amatörce ilgi alanı olduğunu çevresine de hissettiriyordu.

    Ancak, onun aklında hobi amaçlı ilgilendiği sadece bıçakların yanısıra,  ticari olarak bastonculukta vardı. Gazi Osman Paşa mahallesini Ankara Caddesi  yakınında Çakır’ın binası olarak bilinen apartmanın küçük bir bölümünde baston üretimi yapmaya başladı.  El Emeği olarak ürettiği bastonların pazarlamasını yapamayınca, amatörce ilgilendiği bıçakcılık sektörüne girmeye karar verdi.

    2004 yılında ilk bıçakcılık atölyesini açtı.  Karşıyaka Mahallesi Pazar Yeri içerisindeki dükkanların birinde atölye açtı. O dönem makine filan yoktu. El emeği ile bıçak üretiyordu. Sermayesi emeği, zımpara ve matkaptan oluşan malzemeleriyle geleceğin sektörünün altyapısını oluşturuyodu.

  Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü Ekoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ayşe Boşgelmez’de  1995 yılında başka bir projeyle uğraşırken tesadüfen keşfettikleri endemik bitki olan Gölbaşı’ndaki Sevgi Çiçeği’ni (Yanar döner) tanıtmaya çalışıyor, kitaplarla, seminerlerle anlatıyor ve turizme kazandırılması için çabalıyordu.

   Bu çabaların etkisinden M.Turhan Tuncay ustada nasibini almış ve ürettikleri bıçakların üzerine sevgi çiçeği motifleri işlemeye başlamıştı.  Daha sonra tescilli hale gelecek olan sevgi çiçeği motifleri bugün bir markanın oluşmasında etkili olup, Mogan Bıçakçılığın da temelini oluşturmuştur.

    Av Bıçağı başta olmak üzere, Mutfak Bıçağı, Kasap Bıçağı,  (Şef/Aşçı bıcağı), Kama, Kılıç,  Zarf açacağı, Ustura, Cep bıçağı… gibi bazısı  kullanılmak için, bazısı da hediyelik eşya olarak imal edilip piyasaya sunuluyor.  Tabi, bugün teknolojinin nimetlerinden de yararlanıyor. Dükkanın yanı sıra birde tanıtım için ürettiklerini sergileyen bir alan var.

        Geçen yıl da Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından somut olmayan kültürleri miras taşıyıcıları tespit ve değerlendirme kurulu tarafından kabul edilerek bu alanda belgesi bulunuyor.  Bu belge ile fuarlara da rahat katılabiliyor.  Bugüne kadar Ankara içi ve dışı birçok fuara katıldı. TÜYAP’ın Bursa’daki Fuarına 5 dönem, İstanbul FM Uluslar arası Fuar Hizmetlerinin organizasyonuna 6 dönemden beri katılıyor.

  Hatta,  20 Nisan 2017 tarihinde yine 4 günlük İstanbul FM fuarına katılmak için hazırlıklarını devam ettiriyor. Fuarlarda Mogan Bıçakçılık ismiyle İlçemizin değeri olan Mogan Gölü’nü  yaşatıyor, Bıçakların üzerine işlediği Sevgi Çiçeği motifi ile de Dünya da sadece ilçemizde yetişen endemik bitki Sevgi Çiçeği’nin tanıtımını gerçekleştirerek ilçemizin gündeme gelmesini sağlıyor.

    Ankara’ da özel sergiler açan Mogan Bıçak işletmecisi M.Turhan Tuncay,  ODTÜ’nün ve  Serbest bazı Sanatçıların sergilerinde de ortak yer alarak değişik model bıçaklarını  üretimlerini sergilemiştir.

   Bu amblemin yanı sıra, isteyen müşteriye de istediği şekilde motiflerle bıçak üretebiliyor.  Osmanlı ve Selçuklu motifleriyle de süslenen bıçakların sapları Geyik, Manda boynuzlarından, Abanoz,Kral, Pelesenk ağaçlarından, Kehribar ve Gümüşten de üretiliyor.

    Ham demirler kesilip, biçiliyor ve  çelik haline gelinceye kadar hertürlü  aşama atölyesinde gerçekleşiyor. 

    Çırak bulamamaktan yakınan Turhan Usta’nın en büyük destekçisi Oğlu Fatih Tuncay olup, yavaş yavaş işleri de devretmeye hazırlanıyor…

      Mogan Bıçakçılığın en çok müşterilerinden birileri de Ankara’da Büyükelçilik çalışanları olup, özellikle ABD’lilerin de uğrayarak,  Amerika’daki yakınlarına hediye olarak götürdükleri bıçaklar, Türkiye’de de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan, birçok bakan, milletvekili ve üst düzey yöneticiye hediye edilmek üzere üretilen ve verilen bıçaklarla Türkiye’de  sayılı ustalar arasında yerini  alıyor. Birçok televizyona, ulusal, bölgesel basına da konu olmuştur.

     İlçemizde ikamet eden ya da ziyaret eden Bakanlardan, üst düzey yöneticilerinden Mogan Bıçakcılık atölyesine uğrayıpta bıçağın nasıl yapıldığı hikayesini yerinde görmeyen azdır..

      İlçemizin turizmine de katkısı olan Mogan Bıçakçılığın sahibi M.Turhan Tuncay,  Gölbaşı’na gelen turistlerinde  uğrak yeri olan atölyesinde bir bıçağın nasıl üretildiği guruplara gösteriliyor.  Meşhur sürmene bıçakları var.  Turizm firmaları rehberler eşliğinde buralara tur yaptırarak tanıtır, satışını sağlar ve böylelikle yöresel değerlerin de yaşamasına katkı sağlar. 

   Gölbaşı’nda henüz sanat ve zanaatçılarımıza bu konu da yeterli destekler verilmemektedir.

    Neyise, bu konular ayrı derin konular. Biz Turhan ustayı anlatmaya devam edelim.

Turhan Usta zanaatını geliştirmek için birçok yurtdışı gezisi yaparak bu alanda üretim yapan ünlü firmaları da ziyaret etti. Kimi zaman firma davetlisi olarak, kimi zamanda kendi imkanlarıyla gittiği yurtdışında da gördü bu mesleğin nasıl yapıldığını…

  Almanya’nın ünlü Solingen bıçaklarının üretildiği yere 2 defa gitti. Yerinde inceledi. Oradan da yeni fikirler alarak kendi birikimine kattı. Eş, dost, tanıdıklarından yurtdışına gidenlerden bıçakcılık üzerine araştırmalar yapmasını istedi.  Tecrübesiyle dünya da ki bu sektörü de tanımaya çalıştı.

    Çelik üzerine araştırmalar yaptı. Tüm aşamalarını ve hangi ülkelerde nasıl üretildiğini öğrendi. Türkiye’de bıçakcılık üzerine varolan yasalarla ilgili fikirlerini ilgili ve yetkililere sunarak bıçakcığın gelişmesi yönünde etki yaptı.

     Yani,  yaptığı işinin hakkını verip, her yönüyle aklıyla, ruhuyla, bedeniyle yakından ilgilendi.

      Gölbaşı’nda sosyal yönü de olan M.Turhan Tuncay usta dernekçiliğe çocuk yaşlarda hevesliydi. 1970 li yıllarda Artvinli Nizamettin Güler’in kurucu başkanlığını yapmış olduğu Göbaşı’nda bir Kültür Derneği vardı. Bu dernekte yaşı küçük olduğu için yönetimde yer alamasa da gidip gelir, derneğin işlerini görürdü. O dönem bu dernekte;  Nizamettin Güler’in yanı sıra, Örencikli Mustafa Kale, Osman Aksakal, Nazım Kaşkatepe… gibi tanıdık isimlerde vardı.

     Kızılcahamamlıydı aynı zamanda da Ankaralıydı. Gölbaşı’nda Ankaralılar Derneği Şubesi’nin kurucu başkanlığını yaptı. 1984 yılında AHİD Gölbaşı Şubesini kurup 1 yıl başkanlık yaptı. Yardımcısı da Ahmet Çavdar’dı.  1 yıl sonra derneğe siyaset etki yapmaya başladı yapılan genel kurulla dernek yönetimi değişti.  Naci Aslan AHİD Gölbaşı Şubesi’nin başkanlığını yaptı. Ancak, daha sonra dernekte, tabelası da yok oldu.  İleri ki yıllarda Uğur Okman tarafından  Ankara Kulübü Gölbaşı Şubesi açılacak ve Seğmenlik kursu bile verilecekti.. Günümüzde de halen devam ediyor.

     Turhan Tuncay ustanın en büyük hobilerinden birisi de Avcılık olup, 25 yıl avcılık hayatı oldu.  Hatta, bir keresinde de avda yaralandı.

      Küçük yaşlarda Mogan Gölü’nde balıkçılık ta yapan usta av arkadaşları olan en yaşlılarından Tahir Avcı hocalarının yanı sıra Necip Avcı, Hüseyin Tutsak, Kızılcahamamlı Tüpçü Mustafa,  Mustafa Karakaş,  Örencikli hocanın Ahmet, Fehmi Koç, Nazım Kaşkatepe, Fikret Özer gibi isimler av ekip arkadaşları olup 25 yıl  avcılık hobisini yaşattı.

   Daha sonra bir av sırasında yaralanınca bu hobisini bıraktı.

    Gölbaşı Gezginler Gurubu kurucuları arasında yer alan M.Turhan Tuncay usta, GÖL-DER Eski Başkanı İsa Ömercan,  Gölbaşı Esnaflar Odası Eski Başkanı ve Yerel Yazar Hulusi Gürpınar, Şair-Ressam M.Halis Bozkurt ve Yerel Gazeteci olarak benimde aralarında bulunduğum bir ekiple sosyal yansımalara imza atmaya çalışıyoruz…

   Artık kendini tamamen atölyesine veren Turhan usta 3-5 yıl daha bu zanaatını devam ettirip,  yanındaki en büyük destekçisi olan oğlu Fatih’e devretmeyi düşünüyor.

    Gölbaşı’nın değerlerinin tanıtımının yanı sıra,  kendine özgün sektörünü de oluşturan Mogan Bıçakçılık’ın işletmecisi M.Turhan Tuncay usta ilçemizde bugün üreten zanaatkarlar arasında örnek teşkil ediyor.

     Kendisine sağlıklı ve huzurlu bir yaşam diliyoruz…

Selam ve Saygılarımla

18 Mart 2017

Bayram Türkmez